سپتی بادی
محلول آنتی سپتیک واژینال بر پایه کلرهگزیدین 0.5 درصد
سپتی بادی یک محصول آنتی سپتیک بر پایه ماده ضد میکروبی کلرهگزیدین دی گلوکونات است که طی چند دهه مصرف در کشور های مختلف جهان به عنوان یک آنتی سپتیک مناسب برای پوست و مخاط، نتایج بالینی مناسبی در این حوزه بدست آورده است. این ترکیب برای استفاده به عنوان آنتی سپتیک مخاط واژن و کانال زایمان در فارماکوپه های بین المللی همچون BP، USP درج و ثبت گردیده است.
امروزه مشکلات و سمیت های ناشی از آنتی سپتیک های حاوی ید (پوویدون-آیداین) برای مادر و نوزاد و یا روش های سنتی غیر موثر سبب گردیده است بهره برداری از روش های آنتی سپتیک واژن محدود گردد.
اما سپتی بادی با بهره برداری از ماده موثره کارآمد و تایید شده کلرهگزیــدین و دارا بودن اسیدیتــه مطابق با pH طبیــعی بافت واژن
(4/2 – 3/8) ، وجود نرم کننده ها و مواد ضد التهاب ملایم در فرمولاسیون آن، یک داروی کاربردی و اثر گذار برای کنترل و پیشگیری از عفونتهای میکروبی دستگاه تناسلی و ادراری بانوان می باشد که جذب سیستمیک ندارد.
کاربرد های بالینی توصیه شده
آماده سازی واژن قبل و پس از زایمان طبیعی و سزارین [5-1]
شستشوی واژن با سپتی بادی به عنوان یک محلول آنتی سپتیک می تواند برای ضدعفونی محیط واژن در معاینات قبل از زایمان طبیعی و کاهش ریسک عفونتهای بالارونده در سزارین و همچنین جلوگیری از عوارض بعدی مانند تب و آندومتریت مورد استفاده قرار گیرد.
قبل و بعد از اعمال جراحی واژینال و جراحی از طریق واژن [4,6,7]
برخلاف محصولات حاوی ید که در محیط قلیایی مانند خون و مایع منی (Seminal fluid) کارایــی چندانــی نــدارند، محــصول سپتــی بـــادی می تواند محیط مناسب جراحی را تا 90 دقیقه و با ایجاد پوشش آنتی میکروبیال از 24 تا 72 ساعت جهت اعمال جراحی شامل پانکچر، IVF، هیستروسالپنگوگرافی، هیستروسکوپی و … را فراهم نماید.
در موارد ابتلای PROM جهت طولانی کردن مدت بارداری [2,8]
یکی از عوارض عفونت واژینال PROM و به دنبال آن زایمان زودرس مچــور نشدن ریــه، LBW و نهایتــاً افزایــش مـرگ جنیـــن می باشد. در PROM علاوه بر تدابیر نگهدارنده از قبیل استراحت، مصرف آنتی بیوتیــک و تـزریق کـورتـون جــهت مچوریتی ریه جنیـن می تـوان از شستشوی واژینال با محصول سپتی بادی جهت کمک به از بین بردن عوامل پاتوژن و طولانی تر کردن زمان بارداری استفاده کرد.
کمک به درمان عفونت های واژینال [3,4]
همزمان با مصرف آنتی بیوتیک خوراکی یا واژینال، استفاده از محصول آنتی سپتیک سپتی بادی جهت از بین بردن کلونی پاتوژن ها و رساندن واژن به pH مناسب قبل از استفاده از قرص و پماد واژینال می تواند به درمان عفونت کمک نماید. بعلاوه، استفاده از این محصول می تواند از مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک جلوگیری کند.
مناسب برای افراد با نقص سیستم ایمنی [4]
در خانمهای دارای نقص سیستم ایمنی مانند بیماران سرطانی، بیمارانی که تحت درمان شیمی درمانی و یا درمانهای طولانی مدت با کورتون قرار دارند، در صورت ابتلا به واژینیت ها بهتر است در کنار قرص یا دارو های واژینال موضعی از شستشو با محلول آنتی سپتیک واژینال مناسب مانند سپتی بادی استفاده نمایید.
کاهش عفونتهای ادراری (UTI) [3]
در موارد ابتلا به UTI استفاده از محلول آنتی سپتیک سپتی بادی جهت ضدعفونی نمودن محیط خارجی واژن می تواند به درمان کمک نماید.
کاهش عوارض سمیت با ید در مادر و جنین [9]
استفاده از محصولات بر پایه ید (پوویدون آیداین) برای پرپ واژن دارای معایبی از قبیل غیر فعال شدن این محصولات در حضور خون و مایع منـی (Seminal fluid) می باشد. همچنین جذب ید در واژن به دلیل اپیتلیوم غیر کراتینه عوارضی چون ناهنجاری در رسانایی قلبی، اسیدوزلاکتیک، نارسایی حاد کلیه و هیپوکلسمی ایجاد می کند، از آنجایی که خون و مایع منی pH قلیایی دارند، قدرت ضد میکروبی این محصولات (حاوی ید) در pH قلیایی بسیار کاهش می یابد. بنابراین استفاده از محلول آنتی سپتیک واژینال بر پایه کلرهگزیدین به عنوان یک جایگزین مناسب می تواند علاوه بر ضدعفونی واژن سبب کاهش اثرات نامطلوب ید بر مادر و جنین شود.
اپی زیاتومی (Episiotomy)
محصولات حاوی ید در صورت تماس با بافت زنده ( زخم و برش اپیزیاتومی) با تخریب سلول ها موجب تاخیر در التیام زخم و ایجاد بافت جوشگاهی (Hypertrophic scar) می شود.
کاهش مقاومت آنتی بیوتیک و عفونتهای راجعه [3]
استفاده از محصول سپتی بادی به دلیل ضدعفونی محیط واژن در عین حفظ pH نرمال واژن و جلوگیری از به هم ریختگی فلور طبیعی آن، کاهش خطر ریسک عفونتهای راجعه و نیاز کمتر به مصرف آنتی بیوتیکها را در پی دارد. بطوریکه این امر می تواند در کمک به کاهش مقاومت به آنتی بیوتیکها بسیار حائز اهمیت باشد.
کمک به درمان عفونتهای پس از جراحی(SSI) [2,4,7,8,10]
مطابق راهنمای WHO، کلرهگزیدین دارای اثرات ضد میکروبی پایدار است. بنابراین سپتی بادی به دلیل دارا بودن کلرهگزیدین در فرمولاسیون خود، توانایی ایجاد پوشش آنتی میکروبیال بر روی زخم ازحداقل 24 تا حداکثر 72 ساعت و کمک به بهبود زخم پس از جراحی را دارد.
ویژگی های سپتی بادی
سپتی بادی بر پایه کلرهگزیدین دی گلوکونات می باشد که یک آنتی سپتیک تایید شده در تمام فارماکوپه های معتبر دنیا است.
دارای pH منطبق با مخاط واژن معادل 3/8 تا 4/2 می باشد.
سمیت و عوارض حساسیت زایی برای مادر و نوزاد گزارش نشده است.
دارای مواد نرم کننده و مرطوب کننده جهت حفظ بهتر رطوبت بافت واژن می باشد.
دارای اپلیکاتور های یکبار مصرف و بهداشتی بوده و در بسته بندی های 5 تایی 140 میلی لیتری تک دوز قابل تهیه از داروخانه های سراسر کشور می باشد. همچنین جهت کاربرد کلینیکی در بسته بندی 500 میلی لیتری نیز عرضه می گردد.
دارای اسید لاکتیک جهت تنظیم pH و مستعد کردن محیط برای رشد لاکتوباسیل های واژن می باشد.
دارای اثـر گذاری مناسب روی باکــتری ها و مخمـر هـای مضر دستگاه تناسلی و ادراری بانوان است.
مشخصات محصول
——————————————————————–
رنگ/ شکل محلول صورتی رنگ
——————————————————————–
pH 4/2 – 3/8
——————————————————————–
بو بوی مطبوع
——————————————————————–
طول عمر قفسه ای 24 ماه
روش مصرف
روش کلینیکال شستشو و آماده سازی واژن:
مقدار مورد نیاز از سپتی بادی را در ست استریل ریخته و تعدادی گاز استریل را به محلول آغشته نمائید. سپس ابتدا محیط خارجی واژن را شستشو دهید. بعد از آن اسپکولوم را وارد نمائید و شستـشو را از سمت سرویـکس به پایین انجـام دهید. ایـن کـار را چند بار تکرار کنید.
روش استفاده در منزل:
ابتدا دستان خود را به خوبی با آب و صابون شستشو داده و سپس اپلیکاتور و ظرف محتوی محلول را از بسته بندی خارج نمایید. اپلیکاتـــور را به ظرف متـــصل نمایید. نازل اپلیــکاتور را درون واژن فرو برده و به آرامی فشار دهید تا تمام محلول تخلیه شود.
طیف اثر میکروبی
ترکیبات
کلرهگزیدین دی گلوکونات 0.5%، اسید لاکتیک، مواد نرم کننده، عوامل تنظیم کننده pH، رنگ و آب دیونیزه
مطالعه تحریک پذیری و حساسیت زایی
محصول سپتی بادی براساس نتایج تست مطابق با استاندارد 10993:2013 ISO غیر محرک و غیرحساسیت زا برای پوست است.
ملاحظات
با توجه به اینکه محیط واژن سالم حاوی میکروفلور طبیعی و دارای قابلیت خود تمیز کنندگی می باشد، استفاده از سپتی بادی با تجویز پزشک متخصص و جهت اقدامات بهداشتی و درمانی توصیه می شود، لذا از مصرف بی رویه و خود تجویزی این دارو جداً خودداری گردد.
هشدار
- بکارگیری هرگونه اپلیکاتور و ایمپلنت در ناحیه تناسلی و واژن بایستی توسط پزشک متخصص تجویز گردد، لذا از بکارگیری خودسرانه و بی رویه این محصول جدا خودداری فرمائید.
- این محصول صرفاً شستشو دهنده و ضدعفونی کننده دستگاه تناسلی بانوان بوده و از استفاده به منظور پیشگیری از بارداری خودداری گـردد.
- دور از دستـرس کودکـان و افـراد نـاآگاه نـگهداری شود.
- دور از حرارت و نور مستقیم خورشید نگهداری شود.
- از پاشش این محصول به داخل چشم و گوش اکیداً خودداری نمایید.
- در صورت مشاهده هر گونه علائم مانند تشدید سوزش، خارش و بروز علائم آلرژیک استفاده از محلول را قطع نموده و با پزشک مشورت نمایید.
- در دمای بین 5 تا 35 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
بسته بندی
5 عدد در هر جعبه با اپلیکاتور حجم 140 میلی لیتری
1 عدد در هر جعبه با اپلیکاتور حجم 250 میلی لیتری
20 عدد در هر کارتن حجم 500 میلی لیتری
منابع
[1] Christian etal/AOGS 100 (2021) 694-703.
[2] Tewfik etal/Int. J. Curr. Microbial.App.Sci 4 (2015) 486-492.
[3] Stray-pedersen etal/Int. J. Antimicrobial Agents 12 (1999) 245-251.
[4] Lakhi etal/AJOG MFM 135 (2019) 1-8.
[5] Clinical Trials. gov Identifier: NCT03423147 (2023).
[6] Hill etal/Obstetrics & Gynecology 135 (2020) 20S.
[7] Rao etal/JMSCR 5 (2017) 20266-20273.
[8] Watanabe etal/J. Obstet. Gynaecol. Res. 24 (1998) 285-290.
[9] Kucuker etal/Pediatr Int. 65 (2023) 1-9.
[10] Dunyao etal/Int Wound J 21 (2023) 1-11.